برگزاری کارگاه آموزشی ویژه همتایاران دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی سه شنبه 8 آبان با تدریس دکتر مریم رحمتی با عنوان: «شناخت رفتارهای خودآسیب‌رسان، و ارائه حمایت به گروه های پرخطر»

در راستای ارتقای آگاهی و توانمندی‌های روان‌شناختی همتایاران و تقویت مهارت‌های حمایتی آن‌ها، دانشکده علوم تغذیه اقدام به برگزاری کارگاه آموزشی با عنوان «شناخت رفتارهای خودآسیب‌رسان،و ارائه حمایت به گروه های پرخطر » نمود. این کارگاه در روز سه‌شنبه ۸ آبان ۱۴۰۳ به صورت آنلاین و از طریق پلتفرم اسکای‌روم برگزار شد و با استقبال چشمگیر همتایاران دانشکده علوم تغذیه روبه‌رو گردید. مدرس این کارگاه، دکتر مریم رحمتی، متخصص روان‌شناسی و مشاور حرفه‌ای در حوزه رفتارهای آسیب‌رسان و هیجانات منفی، به ارائه محتوای این کارگاه پرداخت.

محورهای اصلی کارگاه و اهداف آموزشی

هدف اصلی این کارگاه، ایجاد شناخت عمیق و کاربردی از رفتارهای خودآسیب‌رسان و افزایش توانایی همتایاران در شناسایی و مقابله با این رفتارها بود. این آموزش با تاکید بر اصول روان‌شناختی و راهکارهای عملی، به دانشجویان کمک کرد تا بتوانند در مواجهه با همسالان خود  و دیگر دانشجویان نقش حمایتی مؤثری ایفا کنند.

در ابتدا، دکتر رحمتی به تعریف و تحلیل رفتارهای خودآسیب‌رسان پرداخت. رفتارهای خودآسیب‌رسان به عنوان نوعی مکانیسم مقابله‌ای نامناسب، در برخی افراد برای کاهش فشارهای روحی و هیجانی ظاهر می‌شود و معمولاً با احساسات پیچیده و شدیدی نظیر اضطراب، افسردگی و خشم همراه است. مدرس کارگاه به معرفی انواع این رفتارها، شامل خودزنی، آسیب به بدن و رفتارهای خطرپذیر پرداخت و تاکید کرد که شناسایی این رفتارها نیازمند درک دقیق از انگیزه‌ها و عوامل مرتبط با آن‌هاست.

 

تأثیر هیجانات منفی و عوامل محیطی بر رفتارهای خودآسیب‌رسان

در بخش دوم کارگاه، به بررسی ارتباط هیجان‌های منفی و رفتارهای خودآسیب‌رسان پرداخته شد. دکتر رحمتی به تاثیراتی همچون افسردگی، اضطراب، ناامیدی و احساس بی‌کفایتی و بی ارزشی که می‌توانند زمینه‌ساز رفتارهای خودآسیب‌رسان باشند اشاره کرد. او توضیح داد که عوامل محیطی مانند روابط ناپایدار خانوادگی، تجربه‌های ناخوشایند دوران کودکی، فشارهای تحصیلی و اجتماعی نیز می‌توانند باعث تشدید این رفتارها شوند. این بخش از کارگاه به همتایاران دانشکده علوم تغذیه کمک کرد تا بهتر درک کنند که رفتارهای خودآسیب‌رسان معمولاً یک واکنش پیچیده به مجموعه‌ای از عوامل روانی و محیطی است و نیازمند توجهی جامع و همه‌جانبه است.

ارائه تکنیک‌ها و روش‌های کاربردی کاهش رفتارهای خودآسیب‌رسان

در بخش دیگر کارگاه به ارائه تکنیک‌ها و روش‌های عملی برای کاهش و مدیریت رفتارهای خودآسیب‌رسان اختصاص یافت. دکتر رحمتی با معرفی روش‌های مدیریت هیجان‌ها، شرکت‌کنندگان را با تکنیک‌های کاربردی برای تخلیه هیجانات منفی بدون توسل به رفتارهای آسیب‌رسان آشنا کرد. از جمله این تکنیک‌ها می‌توان به تمرین‌های تنفس عمیق، نوشتن احساسات، فعالیت‌های هنری، انجام ورزش‌های آرامش‌بخش و ایجاد روابط حمایتی اشاره کرد. مدرس کارگاه همچنین به اهمیت جایگزین کردن رفتارهای مثبت و سالم به جای رفتارهای آسیب‌رسان و ایجاد عادات سالم‌تر برای مقابله با استرس و فشار روانی تاکید کرد

آموزش مهارت‌های حمایتی برای همتایاران

در بخش پایانی، به بحث پیرامون مهارت‌های حمایتی پرداخته شد. همتایاران به عنوان افرادی که نقش مهمی در حمایت از دانشجویان دانشکده دارند ایفا می‌کنند، نیازمند مهارت‌های ویژه‌ای هستند تا بتوانند با همدلی و درک بیشترکمک کنند. در این راستا، دکتر رحمتی به معرفی تکنیک‌های گوش دادن فعال، ارائه حمایت عاطفی و ایجاد فضای امن برای بیان احساسات پرداخت. همچنین، نحوه برخورد صحیح با افرادی که رفتارهای خودآسیب‌رسان دارند و نکات ضروری در خصوص ارجاع این افراد به متخصصان حوزه روان‌شناسی مطرح شد.

 

جمع‌بندی و نظرات شرکت‌کنندگان

این کارگاه فرصتی مناسب برای همتایاران فراهم کرد تا با استفاده از مباحث ارائه شده، آگاهی و دانش خود را در خصوص موضوعات پیچیده و مهمی همچون رفتارهای خودآسیب‌رسان افزایش دهند و در جهت بهبود سلامت روان دانشجویان دانشکده و خوابگاه خود گام بردارند. شرکت‌کنندگان در پایان کارگاه به تبادل نظر با دکتر رحمتی پرداختند و سوالات و چالش‌های خود را در این زمینه مطرح کردند. برخی از شرکت‌کنندگان این کارگاه را به عنوان فرصتی ارزشمند برای آشنایی با روش‌های عملی حمایت و کاهش آسیب‌ها دانستند و برگزاری کارگاه‌های مشابه را برای توانمندسازی بیشتر همتایاران و دانشجویان ضروری دانستند.

 

برگزاری چنین کارگاه‌هایی از سوی مرکز مشاوره دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نه تنها به بهبود مهارت‌های همتایاران در مواجهه با آسیب‌های روانی کمک می‌کند، بلکه زمینه‌ساز ایجاد فضایی حمایتگر و همدلانه در بین دانشجویان می‌شود که می‌تواند تأثیر مثبتی بر سلامت روانی و اجتماعی جامعه دانشگاهی داشته باشد.