به مناسبت هفته سلامت روان و در راستای ارتقای سلامت روانی کارکنان و مسئولین خوابگاه‌های دانشجویی، کارگاهی با موضوع *«مدیریت خطاهای شناختی»* توسط جناب آقای دکتر حسام سیف زرگر، برای ناظمه‌ها، سرپرستان و سایر همکاران خوابگاه‌ها و سراهای دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی برگزار شد. در این کارگاه که با هدف آشنایی شرکت‌کنندگان با خطاهای شناختی و راهکارهای مدیریت آن‌ها برگزار شد، جناب دکتر سیف زرگر به بررسی تأثیرات این خطاها بر رفتارها و احساسات افراد و همچنین روش‌های عملی برای مقابله با آن‌ها پرداختند.

 

**موارد مهمی که در این کارگاه مطرح شد، شامل:**

 

1. -      آشنایی با خطاهای شناختی:**  

   یکی از بخش‌های کلیدی این کارگاه، معرفی و تشریح انواع خطاهای شناختی رایج بود. از جمله این خطاها، *ذهن‌خوانی* که در آن فرد تصور می‌کند از افکار و احساسات دیگران بدون شواهد کافی مطلع است، و *فاجعه‌سازی* که فرد بدترین نتیجه ممکن را در هر موقعیت پیش‌بینی می‌کند، مورد بحث قرار گرفت. همچنین به خطاهایی مانند *تعمیم افراطی* که بر اساس تجربه یا اطلاعات محدود، نتایج کلی و نادرست گرفته می‌شود، *تفکر همه یا هیچ* که شامل نگاه افراطی به موقعیت‌ها و نادیده‌گیری واقعیت‌های میانه است، و *برچسب‌زدن* که فرد بر اساس یک تجربه منفی، کل شخصیت یا ارزش خود را با یک صفت منفی می‌سنجد، اشاره شد.

 

 **نقش افکار در احساسات و رفتارها:2**  

   دکتر سیف زرگر در این بخش به بررسی تأثیر افکار نادرست و تحریف‌شده بر روی احساسات و رفتارهای فرد پرداختند. ایشان توضیح دادند که این افکار می‌توانند باعث بروز احساساتی همچون اضطراب، خشم، افسردگی، و ناامیدی شوند و رفتارهایی ناسالم یا مخرب مانند اجتناب از موقعیت‌ها، پرخاشگری، یا ناتوانی در تصمیم‌گیری را به دنبال داشته باشند.

مثلث شناختی (افکار، احساسات، رفتارها)3:**  

   یکی از مفاهیم مهم مطرح‌شده در این کارگاه، *مثلث شناختی* بود که نشان‌دهنده رابطه میان افکار، احساسات و رفتارهاست. دکتر سیف زرگر توضیح دادند که افکار نادرست و تحریف‌شده می‌توانند باعث ایجاد احساسات منفی و در نتیجه رفتارهای ناسالم شوند. به عنوان مثال، اگر فردی به اشتباه فکر کند که دیگران به او بی‌اعتنایی می‌کنند، این فکر ممکن است باعث بروز احساس ناراحتی و انزوا شود و در نهایت فرد رفتارهای انفعالی یا پرخاشگرانه از خود نشان دهد.

 

 **ایجاد صدای پاسخگو:4**  

   یکی دیگر از بخش‌های مهم این کارگاه، آموزش روش‌های مقابله با افکار تحریف‌شده بود. دکتر سیف زرگر به اهمیت ایجاد *صدای پاسخگو* در ذهن اشاره کردند؛ صدایی که بتواند افکار نادرست را به چالش بکشد و بر اساس شواهد منطقی و واقع‌بینانه، به آن‌ها پاسخ دهد. ایشان به شرکت‌کنندگان آموزش دادند که چگونه می‌توانند با بررسی شواهد مخالف افکار تحریف‌شده و یافتن پاسخ‌های منطقی، به تدریج افکار نادرست را کاهش دهند.

 

 **روش‌های عملی برای مدیریت افکار:**5  

   شرکت‌کنندگان با روش‌های عملی متعددی برای مدیریت افکار تحریف‌شده آشنا شدند. از جمله این روش‌ها، *ثبت افکار و احساسات در دفترچه* بود که به فرد کمک می‌کند الگوهای افکار منفی خود را شناسایی کند و در زمان‌های مناسب با آن‌ها مقابله نماید. همچنین، آموزش داده شد که چگونه می‌توان از تکنیک *مشاهده رابطه بین افکار و رفتارها* استفاده کرد تا تأثیر مستقیم افکار بر رفتارهای روزمره را تشخیص داد.

 

 **تمرینات ذهنی و تقویت تفکر منطقی:**  6

   در بخش دیگری از کارگاه، دکتر سیف زرگر به اهمیت تمرین ذهنی برای بهبود شفافیت تفکر و کاهش تأثیر افکار تحریف‌شده اشاره کردند. ایشان توضیح دادند که با تمرینات منظم، افراد می‌توانند قدرت تفکر منطقی خود را تقویت کرده و به تدریج از دام افکار نادرست رهایی یابند.

 

**نتیجه‌گیری:**  

این کارگاه به‌منظور ارتقای سلامت روان کارکنان خوابگاه‌ها و سراهای دانشجویان و افزایش آگاهی آن‌ها نسبت به نقش افکار و خطاهای شناختی در زندگی روزمره برگزار شد. شرکت‌کنندگان با استقبال خوب از این کارگاه، ابزارهایی عملی و کاربردی برای مدیریت بهتر استرس‌های شغلی و دانشجویی دریافت کردند که می‌توانند به بهبود روابط و کاهش تعارضات در محیط کاری و زندگی شخصی کمک کند.

 

این کارگاه به صورت آنلاین در تاریخ پنجشنبه، ۱۹ مهرماه، برگزار شد و با استقبال خوبی از سوی شرکت‌کنندگان همراه بود.